رویکرد حکومتی در فقه

چکیده

در مواجهه با علم فقه رویکردهای متفاوتی وجود دارد که با توجه به مبانی کلامی ، فلسفی ، معرفت شناختی و ... تغییر کرده و موجب سعه و ضیق فقه همچنین تغییر روش و به تبع تغییر نتایج حاصله از طریق اسنباط فقهی می­شود. با این نگرش و بررسی مبانی مذکور میتوان دریافت که نه تنها نگاه موجود به فقه نگاهی حداقلی است و نمی­تواند پاسخگوی نیازهای فردی و اجتماعی حال حاضر باشد ؛ بلکه فقه بعدی بعدی وسیع و مغفول دارد که اگر با رویکردی اجتماعی و حکومتی به آن نگاه شود و جایگاه و روش سیر در آن به خوبی مورد تحقیق قرار گیرد ، خواهد توانست ، پاسخگوی طیف گسترده ای از مسائل موجود باشد.

اشاراتی به وضع علوم انسانی در ایران

اشــــاره پرسش از جایگاه امور، از آن دست پرسش‌های روزمره‌ای نیست که هرکس قادر به طرح آن باشد؛ چه گذر و نظری اجمالی به محتویات سیاه مشق‌های علمی روز، مؤیدی است بر این امر که اساسا پرسش‌های این چنینی از ناحیه کسان متامل و متفکری طرح می‌شود که حیاتشان پیوند خورده با این امور است؛ با این امور زندگی کرده‌اند و به آن‌ها اندیشیده‌اند. دکتر رضا داوری اردکانی از زمره این کسان است؛ هم او که پرسش از علوم انسانی و «جای» و «گاه» آن سالهاست با او همراه است و او با آن زندگی می‌کند. تأمل در این امر البته به معنای پاسخ دادن به آن نیست و شاید اساسا نیازی به پاسخگویی عجولانه به آن هم نباشد؛ چه طرح چنین پرسش‌هایی خود مهم‌اند و اساسی. اما اینکه ایشان چگونه این سوال را طرح می‌نمایند؟ خود پرسشی است که متن زیر نگاشته‌ای است در پاسخ به آن. لازم به ذکر است آنچه​در ادامه می​آید متن سخنرانی دکتر داوری است که جهت ایراد د ر اختتامیه همایش «تحول در علوم انسانی» بزرگداشت سید منیرالدین حسینی الهاشمی که توسط فرهنگستان علوم اسلامی قم برگزار شد، آماده شده بود.

کنکاشی پیرامون نظرات علما در باب وضع

چکیده:

یکی از مهمترین بحثهای اصولی بحث از وضع الفاظ است .

وضع مطلبی است که اکثر علماء اصول تفصیلاً به آن پرداخته اند و پس از مشخص کردن موضوع و تعریف اصول وارد بحث از وضع شده اند .

 از جمله مواردی که در این بحث مورد توجه قرار گرفته اصل اثباط وضع ( اینکه ارتباط بین لفظ و معنی ذاتی است یا بالوضع ) همچنین مشخص کردن واضع ( که آیا این لفظ را خدا برای این معنی وضع کرده یا انسان و اگر انسان وضع کرده یک نفر یا افراد کثیری این وضع را انجام داده اند ) ودیگر اینکه تقسیمات آن به چه شکلی است را در این مقاله مجملاً بررسی خواهیم کرد   .

فقه سیاسی قسمت سوم

 بخش سوم پیشینه فقه سیاسی

گفتمان فقه سیاسی در شیعه دارای دو جریان اصلی در میان آثار فقها است ؛

یکی جریان روش شناسانه ای است که بر قواعد فقهی تکیه دارد و دیگری جریان معرفت شناسانه ای است که بر مبانی کلامی تکیه دارد .

فقه سیاسی (قسمت دوم )

بخش دوم تعریف و تبیین فقه سیاسی  

حال که مجملا با مفردات بحث آشنا شدیم و حدود و حیطه هریک از مفردات بحث مشخص شد به تعریف و تبیین فقه سیاسی می پردازیم .

معمولا فقه سیاسی به مثابه مجموعه ای از احکام سیاسی ناظر به افعال سیاسی اجتماعی مکلفین در نظر گرفته می شود .

ولی برای تعریف دقیقتر فقه سیاسی لازم است رابطه و نسبت بین فقه سیاسی و فقه را تبیین کنیم  از این رو باید گفت بطور کلی می توان دو نوع رابطه و نسبت میان فقه سیاسی و فقه تصویر کرد و بر اساس آن فقه سیاسی را تعریف کرد : 

فقه سیاسی (قسمت اول )

    چکیده

مقاله پیش رو برا تبیین و تعریف جایگاه  فقه سیاسی شیعه نگاشته شده و درصدد است تا به این سوال که اصلاً منظور از فقه سیاسی شیعه چیست پاسخ دهد .

این مقاله از سه بخش اصلی تشکیل شده که به ترتیب (بخش اول تعریف مفردات) (بخش دوم تعریف و تبیین فقه سیاسی)  (بخش سوم پیشینه فقه سیاسی) می پردازد .

واژگان کلیدی : فقه ، سیاست ، فقه سیاسی ، عمل سیاسی